Welke SATA kabel heb je nodig?

• 24 mei 2025
• 7 min lezen

SATA-kabels zijn een van de onmisbare onderdelen binnen iedere desktop-pc of server. Ze zorgen voor de verbinding tussen opslagapparaten zoals harde schijven en SSD’s, en het moederbord. Hoewel ze klein en ogenschijnlijk eenvoudig zijn, bestaan er belangrijke verschillen in snelheid, vorm en gebruiksmogelijkheden die je moet kennen als je je computer bouwt of upgrade.

In deze uitgebreide blog duiken we diep in de wereld van SATA-kabels. We behandelen alles: van de verschillen tussen SATA 1, 2 en 3, haakse versus rechte connectors, eSATA, de invloed van kabellengte, kleurgebruik, tot en met stroomvoorziening en compatibiliteit.

Wat is een SATA-kabel?

SATA staat voor Serial Advanced Technology Attachment, een standaardinterface die gebruikt wordt om opslagapparaten zoals HDD’s, SSD’s en optische drives te verbinden met het moederbord van je computer. De SATA-standaard werd begin jaren 2000 geïntroduceerd als opvolger van de oudere PATA-standaard (Parallel ATA), die bekendstond om zijn brede, platte kabels.

Een SATA-systeem bestaat uit:

• Een datakabel (vaak met een 7-pins connector).
• Een voedingskabel (15-pins connector, voor stroomvoorziening).

SATA 1, 2 en 3 – wat is het verschil?

Hoewel alle versies dezelfde connector gebruiken, zijn er belangrijke verschillen in snelheid en ondersteuning. Het is dus essentieel dat je weet welke versie je gebruikt — vooral als snelheid belangrijk is.

Versie	Officiële naam	Max. snelheid	Introductiejaar
SATA I	SATA 1.5 Gbit/s	1.5 Gbit/s (≈150 MB/s)	2003
SATA II	SATA 3 Gbit/s	3.0 Gbit/s (≈300 MB/s)	2004
SATA III	SATA 6 Gbit/s	6.0 Gbit/s (≈600 MB/s)	2009

Let op: Hoewel SATA III theoretisch 600 MB/s haalt, kunnen alleen snelle SSD's die snelheid benutten. Voor traditionele harde schijven (HDD's) is er nauwelijks verschil merkbaar tussen SATA II en III, omdat de schijven zelf trager zijn. Dit is ook een reden waarom er sinds 2009 niet echt meer snelheidsupgrades zijn doorgevoerd in de SATA standaard.

Haakse of rechte stekker?

SATA-datakabels komen in twee vormen:

• Rechte connectoren: gaan recht omhoog vanaf het apparaat of moederbord. Deze zijn universeel toepasbaar.
• Haakse (90°) connectoren: buigen vlak na de aansluiting weg, waardoor ze ideaal zijn voor gebruik in krappe behuizingen of tegen de zijwand van een kast.

Wanneer kies je voor haaks?
- Bij compacte PC-behuizingen
- Als je je kabelmanagement wilt verbeteren
- Als de SATA-aansluiting op de HDD/SSD of het moederbord zich dicht bij een wand bevindt

Wanneer kies je voor recht?
- Als je veel ruimte hebt in je kast
- Als de kabel recht naar boven kan lopen zonder obstructie

Tip: Sommige SATA kabels hebben één haakse en één rechte connector — handig voor flexibiliteit.

Wat is eSATA en wat kun je er mee?

eSATA staat voor external SATA en is bedoeld om externe harde schijven met dezelfde snelheid en betrouwbaarheid als interne SATA-schijven aan te sluiten. In tegenstelling tot USB is eSATA direct gekoppeld aan de SATA-bus op het moederbord, waardoor je lagere latency en hogere doorvoersnelheden krijgt.

Verschillen met interne SATA:

• eSATA-kabels en -poorten zijn vaak iets langer en robuuster
• Geen voeding via de kabel (zoals USB dat wel biedt)
• Maximale lengte: tot 2 meter (interne SATA: ca. 1 meter)

Is eSATA nog relevant?

De eerste versie die commercieel beschikbaar was van eSATA dateert uit 2004 en was vooral populair omdat USB voor externe harde schijven destijds nog erg langzaam was. Tegenwoordig is eSATA niet meer zo populair. USB 3.0, USB-C en Thunderbolt hebben de rol grotendeels overgenomen, dat komt vooral omdat je bij USB slechts één kabel nodig hebt en de snelheid die van eSATA kan overtreffen. Maar in oudere zakelijke omgevingen kom je eSATA nog wel eens tegen. Het kan natuurlijk ook zijn dat je ooit je back-ups op een eSATA schijf hebt opgeslagen.

Lengte en kleur van SATA-kabels

Maximale lengte van SATA-kabels:
- SATA (intern): maximaal 1 meter
- eSATA (extern): maximaal 2 meter

Langere kabels kunnen leiden tot signaalverlies of storingen, vooral bij hoge overdrachtssnelheden. Gebruik dus altijd een kwaliteitskabel van betrouwbare herkomst die zo kort mogelijk is.

Kleuren van SATA-kabels:
SATA-kabels komen in allerlei kleuren: rood, zwart, blauw, geel, etc. Maar let op: de kleur zegt niets over de snelheid of versie!

Het is puur cosmetisch of bedoeld voor:

• Beter kabelbeheer
• Gemakkelijke identificatie (bijv. rode kabel = SSD, zwarte = HDD)
• Esthetiek bij transparante of RGB-behuizingen

SATA-stroomaansluiting: voeding van je schijf

Naast de datakabel heeft elk SATA-apparaat een stroomaansluiting nodig. Deze heeft 15 pinnen en wordt meestal geleverd vanuit de voeding van je PC.

• Verschillende soorten:
  Standaard 15-pins SATA power: voedt HDD's, SSD's en optische drives.
• Molex-naar-SATA adapters: handig bij oudere voedingen zonder SATA-stekkers.
• SATA power splitters: om meerdere schijven van één kabel te voorzien.

Let op bij goedkope splitters of adapters van Chinese afkomst: deze kunnen slecht contact maken of onvoldoende stroom leveren. Gebruik bij voorkeur originele of goed beoordeelde merken zoals Goobay, Inline of S-conn.

Compatibiliteit en backward support

SATA is backward en forward compatible. Daarmee bedoelen we bijvoorbeeld:

- Een SATA III-schijf werkt op een SATA II-moederbord, maar draait op de lagere snelheid.
- Een SATA I-kabel werkt op een SATA III-aansluiting, maar beperkt de snelheid als de kabel van lage kwaliteit is.

Veelgestelde vragen over SATA-kabels

1. Kan een slechte SATA-kabel mijn SSD vertragen?
   Ja. Een kabel van slechte kwaliteit of met interne schade kan de overdrachtssnelheid verlagen of zelfs datacorruptie veroorzaken.
2. Zijn alle SATA-kabels hetzelfde?
   Qua aansluiting: ja. Maar de kwaliteit, afscherming en connectorvorm kunnen sterk verschillen. Voor snelle SSD’s is een goede afgeschermde kabel aan te raden.
3. Hoeveel SATA-poorten heeft mijn moederbord?
   Dat verschilt per model. Gangbare ATX-moederborden hebben tussen de 4 en 8 SATA-poorten. Bij mini-ITX zijn het er vaak maar 2 of 4.
4. Hoe weet ik of ik SATA III gebruik?
   Controleer in je BIOS/UEFI of gebruik tools zoals CrystalDiskInfo of Speccy om de werkelijke snelheid te zien.

Alternatieven voor SATA

Hoewel SATA jarenlang de standaard was voor het aansluiten van harde schijven en SSD’s, zijn er inmiddels krachtige alternatieven beschikbaar. Niet zo raar natuurlijk, de snelste SATA versie bestaat al sinds 2009. De meest opvallende opvolger is NVMe (Non-Volatile Memory Express), dat via een M.2- of PCIe-interface direct met het moederbord communiceert. Hierdoor zijn veel hogere snelheden mogelijk: tot wel 14 GB/s met PCIe Gen5, tegenover de 600 MB/s limiet van SATA III.

Een andere optie is U.2, voornamelijk gebruikt in enterprise-omgevingen. Het combineert NVMe-prestaties met het gemak van verwisselbare 2,5" schijven. PCIe-uitbreidingskaarten worden soms ook gebruikt voor zeer snelle opslag, vooral in werkstations of servers.

Voor externe opslag zijn USB 3.2, USB-C (4.0) en Thunderbolt 3/4 populaire keuzes. Deze bieden niet alleen hoge overdrachtssnelheden (tot 40 Gbps bij Thunderbolt 4), maar ook plug-and-play functionaliteit én stroomvoorziening via één kabel.

Hoewel SATA nog steeds prima werkt voor bulkopslag en standaard computers, zijn de moderne alternatieven sneller, compacter en efficiënter. Bij het bouwen of upgraden van een pc loont het dus om over te stappen op NVMe of Thunderbolt, afhankelijk van je behoeften en budget.

Conclusie: welke SATA-kabel moet je kiezen?

Voor de meeste toepassingen werkt een SATA III-kabel met goede afscherming perfect, vooral bij SSD’s. Kies een rechte of haakse connector op basis van de ruimte in je behuizing. Gebruik je externe schijven met eSATA? Overweeg dan of een moderne USB-C-variant niet beter past.

Aanbevolen situaties:

• SSD op hoge snelheid? → Kies SATA III, korte kabel (<50 cm), liefst afgeschermd.
• Krappe behuizing? → Gebruik haakse connector.
• Veel drives? → Gebruik SATA2 poorten voor de langzame drives als je niet voldoende SATA3 poorten hebt.

En onthoud: zelfs kleine onderdelen als kabels kunnen een grote impact hebben op stabiliteit, snelheid en levensduur van je hardware.

Meer technische details lezen? Je vindt alles over SATA ook op Wikipedia.